Deens EU-voorzitterschap: voor een veilig, concurrerend en groen Europa

Per 1 juli heeft Denemarken het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie overgenomen van Polen.

In een tijd van geopolitieke onzekerheid, toenemende internationale spanningen en economische concurrentie stelt Denemarken zich ten doel om Europa sterker, veiliger en concurrerender te maken. Onder het motto “Een sterk Europa in een veranderende wereld” kiest het Deense voorzitterschap voor twee duidelijke prioriteiten: een veilig Europa en een concurrerend én groen Europa.

1. Een veilig Europa: meer weerbaarheid en verantwoordelijkheid

De wereld verandert snel. Oorlogen, geopolitieke verschuivingen en technologische machtsverschuivingen vragen om een Europa dat zijn eigen veiligheid kan garanderen. Het Deense voorzitterschap wil bijdragen aan een EU die tegen 2030 in staat is zichzelf te verdedigen, met een krachtige rol binnen het Euro-Atlantisch veiligheidsbeleid. Dit betekent onder meer:

• Versterking van de Europese defensie-industrie;
• Voortzetting van politieke, economische en militaire steun aan Oekraïne;
• Handhaving van sancties tegen Rusland;
• Versterking van de economische veiligheid van de EU via eerlijke handelspraktijken en strategische partnerschappen.

Ook de uitbreiding van de EU krijgt prioriteit. Uitbreiding wordt gezien als een geopolitieke noodzaak om stabiliteit en weerbaarheid in Europa te vergroten. Denemarken wil voortgang boeken in de toetredingsgesprekken met Oekraïne, Moldavië en de Westelijke Balkan. Tegelijkertijd werkt het voorzitterschap aan interne hervormingen die de EU voorbereiden op verdere uitbreiding.

2. Een concurrerend en groen Europa: eenvoud, innovatie en duurzaamheid

Denemarken ziet in de groene transitie niet alleen een noodzaak, maar ook een kans voor economische groei. Tijdens het voorzitterschap wordt ingezet op:

• Vereenvoudiging van EU-regelgeving om de lasten voor bedrijven te verlichten;
• Versterking van het Europese concurrentievermogen, onder meer door innovatie in sectoren als kunstmatige intelligentie, biotechnologie en ruimtevaart;
• Bevordering van een duurzame industrie, met aandacht voor toegang tot grondstoffen, betaalbare energie en emissievrije productieprocessen.

De Deense inzet op een groene industriële politiek moet bijdragen aan een sterke Europese markt, waarin regelgeving voorspelbaar en uitvoerbaar is voor bedrijven en investeerders.

Concrete actiepunten per raadsformatie

• Algemene Zaken: voortgang op de EU-uitbreiding, interne hervormingen, voorbereiding Meerjarig Financieel Kader (MFK) na 2027 en versterking van relaties met het VK en andere niet-EU-landen.
• Buitenlandse Zaken: bevorderen van strategische autonomie, versterken van wereldwijde partnerschappen en verdediging van de internationale rechtsorde.
• Economische en Financiële Zaken: bevorderen van gezonde overheidsfinanciën, ondersteuning van structurele hervormingen en financiering van defensie- en wederopbouwinspanningen, inclusief de ReArm Europe-initiatieven.
• Concurrentievermogen: focus op het verkleinen van de innovatiekloof, een efficiënte interne markt en ondersteuning van een concurrerende ruimtevaartsector.
• Transport en energie: vergroening van transport, versterking van digitale infrastructuur en energieonafhankelijkheid van Rusland.
• Landbouw en Visserij: vereenvoudiging van beleid, innovatie in voedselproductie en tijdige vaststelling van visquota voor 2026.
• Milieu: voortbouwend op de Green Deal en de onderhandelingen over het EU-klimaatdoel voor 2040, met nadruk op biodiversiteit, circulaire economie en internationale milieubeleidsvorming.

Context 

Het EU-voorzitterschap, ook wel bekend als het roterend voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie, is een systeem waarbij de lidstaten om de zes maanden rouleren in het voorzitten van de Raad van de EU.  

Het voorzitterschap biedt de kans om de agenda van de EU te beïnvloeden door prioriteiten te stellen en consensus te zoeken op belangrijke beleidsgebieden.  

Ook leidt het voorzittende land de vergaderingen van de Raad, faciliteert onderhandelingen tussen lidstaten en vertegenwoordigd de Raad in gesprekken met het Europees Parlement en de Europese Commissie. 

Door:

Leah Corsmit, Huis van de Nederlandse Provincies.

Bron:

Priorities, Denmark will hold the Presidency of the Council of the European Union in the second half of 2025 – Publicatie Deens voorzitterschap