Europees Parlement stemt in met versoepeling beschermingsstatus wolf
Het Europees Parlement heeft ingestemd met een aanpassing van de beschermingsstatus van de wolf binnen de EU. Daarmee wordt de soort niet langer als ‘strikt beschermd’ aangemerkt, maar als ‘beschermd’.
Deze wijziging biedt lidstaten meer beleidsruimte bij het beheer van snelgroeiende wolvenpopulaties, met de blijvende verplichting de instandhouding van de soort in een gunstige staat te behouden.
Meer ruimte voor maatwerk in regionaal wolvenbeheer
De wijziging maakt deel uit van een gerichte aanpassing van de Europese Habitatrichtlijn. Op 8 mei stemde het Europees Parlement in met het voorstel van de Europese Commissie, met 371 stemmen voor, 162 tegen en 37 onthoudingen. De Raad had het voorstel op 16 april al formeel goedgekeurd.
De aanpassing volgt op een besluit van de Permanente Commissie van het Verdrag van Bern, dat in december 2024 werd genomen. In dat besluit wordt de wolf overgeplaatst van bijlage II (streng beschermd) naar bijlage III (beschermd). Het Europees Parlement had eerder aangedrongen op deze aanpassing vanwege toenemende spanningen rond de aanwezigheid van de wolf in diverse regio’s.
Met de nieuwe status kunnen lidstaten beter inspelen op regionale omstandigheden en conflicten tussen mens en wolf beheersbaarder maken, bijvoorbeeld door gericht beheer en/of preventieve maatregelen in veehouderijgebieden. Tegelijkertijd behouden lidstaten de mogelijkheid om nationaal een strengere bescherming te hanteren.
Succesvol herstel, maar ook spanningen
De afgelopen decennia heeft de wolf zich spectaculair hersteld in Europa. Dankzij wettelijke bescherming, veranderend landgebruik, natuurlijke bebossing en een groeiend aantal prooidieren is de soort teruggekeerd in vrijwel alle landen van het Europese vasteland. Momenteel leven er naar schatting meer dan 20.000 wolven in Europa, met populaties van meer dan 1.000 dieren in onder meer Duitsland, Polen, Roemenië en Spanje.
Hoewel dit herstel een succes is voor het Europese natuurbeleid, leidt het op lokaal niveau tot spanningen – met name in de veehouderij. Predatie op vee komt vaker voor en kan in bepaalde regio’s aanzienlijke economische en sociale gevolgen hebben. De aanpassing van de beschermingsstatus beoogt die spanningen beter te kunnen adresseren.
De wolf blijft beschermd: toezicht en steun blijven nodig
Ondanks de wijziging blijft de wolf een beschermde soort onder zowel EU-wetgeving als het internationale Verdrag van Bern. Lidstaten blijven verplicht de staat van instandhouding te monitoren en zo nodig maatregelen te nemen om deze te behouden of te verbeteren. Ook blijft het mogelijk om schade aan vee te compenseren via nationale steunregelingen of met middelen uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB).
Het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO) biedt financiële steun voor preventieve maatregelen, zoals afrasteringen, herders en waakhonden. Daarnaast kunnen projecten via het LIFE-programma bijdragen aan een betere co-existentie van mens en grote roofdieren.
Vervolg
De aangepaste richtlijn treedt binnenkort in werking. De komende maanden zullen lidstaten starten met de implementatie, waarbij zij het Europese kader vertalen naar nationale of regionale beheerstrategieën. Voor provincies en andere decentrale overheden biedt dit nieuwe aanknopingspunten voor effectief, gebiedsgericht wolvenbeleid.
Door:
Leah Corsmit, Huis van de Nederlandse Provincies.
Bronnen:
De wolf: EP stemt in met wijziging beschermingsstatus in de EU – Persbericht Europees Parlement
Voorstel voor een RICHTLIJN VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD tot wijziging van Richtlijn 92/43/EEG van de Raad wat betreft de beschermingsstatus van de wolf (Canis lupus) – Publicatie Europese Commissie
Habitats directive: Council agrees on the targeted proposal to change the protection status of the wolf – Persbericht Europese Commissie
