Klimaat & Energie
Klimaat & Energie
In 2025 focust de Europese Commissie op strategische autonomie, concurrentievermogen en betaalbare energie. De Clean Industrial Deal, gepresenteerd in februari 2025, inclusief het Actieplan Betaalbare Energie, speelt hierin een centrale rol. Met dit plan wil de Commissie de energiekosten voor bedrijven en huishoudens verlagen via investeringen in hernieuwbare energie, energie-efficiëntie en hervormingen van de energiemarkt.
Een belangrijk aandachtspunt bij hoge energieprijzen is de toenemende energiearmoede onder huishoudens. Provincies zetten zich in om dit te bestrijden met behulp van regelingen en financiering vanuit het Social Climate Fund. Tegelijkertijd streeft de Europese Commissie ernaar om de reductie van broeikasgasuitstoot in 2040 met 90% wettelijk vast te leggen in de Europese Klimaatwet, een belangrijke mijlpaal op weg naar volledige klimaatneutraliteit in 2050. Deze ambities zijn van directe invloed op de klimaatadaptatie-opgaven van provincies en op de uitvoering van het Klimaatakkoord.
Netcongestie vormt een groeiende zorg. Volgens de Commissie kunnen de kosten hiervan oplopen tot 26 miljard euro in 2030. Provincies ervaren dagelijks de gevolgen, met bedrijven die al sinds 2022 wachten op een aansluiting op het energienet. Door middel van innovatieve oplossingen zoals Smart Energy Hubs proberen provincies extra ruimte op het net te creëren. Een goed functionerend energienet is cruciaal voor de regionale economie; bedrijven zijn afhankelijk van een betrouwbare en toegankelijke energie-infrastructuur.
In 2025 heeft de Europese Commissie ook een routekaart gepubliceerd voor het beëindigen van de invoer van Russische energie. Deze routekaart richt zich op het afbouwen van afhankelijkheid door beter gebruik te maken van bestaande infrastructuur, het opstellen van nationale plannen door lidstaten en het voorkomen van nieuwe contracten met Russische leveranciers.
De HNP-werkgroep Klimaat & Energie volgt deze ontwikkelingen en onderhandelingen op de voet, vanwege de potentiële impact op de provincies. Waar nodig treedt de werkgroep in overleg met de bestuurlijke HNP-dossierhouder om gerichte lobbyacties richting Europese instellingen te coördineren.
De bestuurlijke HNP-dossierhouder vertegenwoordigt het gezamenlijk belang van de provincies op het gebied van Klimaat & Energie. De huidige dossierhouder is:
Ans Mol (gedeputeerde, provincie Gelderland):
- Lid IPO BAC Klimaat en Energie.
- Plv. lid IPO BAC Ruimte en Leefomgeving.
- Vast lid in de ENVE-commissie van het Europees Comité van de Regio’s.
