Landbouw, Natuur & Milieu

Op 19 februari heeft de Europese Commissie een visie gepresenteerd over de toekomst van de landbouw en voedselproductie binnen de EU. Deze visie, gebaseerd op conclusies uit de Strategische Dialoog die in januari 2024 werd gelanceerd, benadrukt het belang van de landbouwsector en voedselproductie voor voedselzekerheid, economie en leefbare plattelandsgebieden. De sector staat onder druk door klimaatverandering, geopolitieke spanningen en vergrijzing in de landbouw.

Om landbouw aantrekkelijker te maken wordt ingezet op:
Eerlijke inkomens en minder bureaucratie voor boeren.
Meer innovatie en duurzaamheid om concurrentievermogen te behouden.
Sterkere dialoog en samenwerking met boeren, voedselbedrijven en burgers via nieuwe overlegstructuren.

De commissie wil hiermee zorgen voor een veerkrachtige, concurrerende en duurzame agri-foodsector voor de toekomst. Het is nu aan het HNP om een gezamenlijk standpunt in te brengen over de Visie bij de verschillende Europese actoren. In 2025 wordt begonnen met het uitvoeren van de Visie aan de hand van een aantal relevante voorstellen. Een centraal thema in de Visie is het aantrekkelijker maken van het boerenberoep, vooral voor jongeren. Daarom komt de commissie in 2025 met de Generational Renewal Strategy die beleidsaanbevelingen zal bevatten m.b.t. generatievernieuwing in de landbouw.

Daarnaast komt de commissie met twee vereenvoudigingspaketten, een met vereenvoudigingsmaatregelen voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) en een pakket dat zich zal richten op vereenvoudiging op boerderijniveau en voor voedselbedrijven in andere beleidsterreinen dan het GLB. Vanuit het HNP wordt input geleverd waar vereenvoudiging nodig is in de provincies. In 2025 wordt ook een voorstel gepubliceerd dat een versnelde toegang van bio-pesticiden op de markt mogelijk moet maken. We monitoren daarnaast de herziening van de REACH-verordening die gaat over de evaluatie, registratie en toelating van chemische stoffen. Verwacht wordt dat deze aan het eind van 2025 door de Europese Commissie wordt gepresenteerd. We blijven ons daarbij inzetten in de gezamenlijke lobby voor een algeheel Europees PFAS-verbod.

Tot slot is de Europese Strategie voor Waterbestendigheid een belangrijke strategie die in 2025 wordt gepubliceerd. Waterbeheer is een van de grootste uitdagingen waar we voor staan op het gebied van gevolgen van de klimaatverandering. Doel is om ervoor te zorgen dat waterbronnen worden beheerd en schaarste en vervuiling worden aangepakt, en om het concurrentievermogen van onze waterindustrie te vergroten.

De Europese landbouw- en voedselvisie moet meer zijn dan abstract beleid. Daarom zet het HNP zich ervoor in dat de Europese visie een stevig langetermijnperspectief biedt voor ondernemers in de hele voedselketen – van boeren en vissers tot MKB’ers – en aansluit op de praktijk en uitdagingen in de provincies. Een belangrijk speerpunt is de positie van jonge boeren. In de generatiewisseling zit de toekomst van onze landbouw. Daarom pleit het HNP in Brussel voor aandacht voor de knelpunten die zij ervaren bij bedrijfsovername en verduurzaming. Daarnaast maakt het HNP zich sterk voor vereenvoudiging van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). De bureaucratische druk op overheden en boeren is te hoog. Provincies zijn medeverantwoordelijk voor de uitvoering, dus efficiënte subsidieregelingen zijn cruciaal.

Een circulaire bio-economie, waarbij productie van biogrondstoffen gebeurt op rendabele locaties zonder de voedselvoorziening te ondermijnen is ook een punt van aandacht. Tot slot volgt het HNP nauwgezet belangrijke richtlijnen op het gebied van water, bodem en natuurherstel, met aandacht voor werkbare uitvoering en voortgangsrapportages. Het HNP blijft actief bijdragen aan de toekomstdiscussie over het GLB na 2027, met nadruk op plattelandsontwikkeling en de rol van initiatieven als LEADER.

De bestuurlijke HNP-dossierhouder behartigt het gedefinieerde gezamenlijk belang. De bestuurlijke dossierhouders voor Landbouw, Natuur en Milieu zijn:

Mirjam Sterk (gedeputeerde, provincie Utrecht), onderdeel Natuur & Milieu: