149e plenaire zitting Comité van de Regio’s: Rusland, energie, klimaat en milieu

149^e plenaire zitting Comité van de Regio’s: Rusland, energie, klimaat en milieu

Posted 2 mei 2022

In Agrofood, Duurzame & Gezonde Leefomgeving, Klimaat & Energie

De 149^e plenaire zitting van het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) vond plaats op 27 en 28 april 2022. De oorlog in Oekraïne stond centraal en er werd gesproken over de impact op de energievoorziening en de rol van de EU-regio’s. Tevens kwamen er adviezen over het beheer van land- en bosbouw aan bod.

Rusland en de energievoorziening

Tijdens de 149^e plenaire zitting van het CvdR ging veel aandacht uit naar de oorlog in Oekraïne en de daaraan gerelateerde energiecrisis. De Europese Commissie publiceerde begin maart naar aanleiding van de Russische invasie het REPowerEU-plan, bedoeld om de transitie naar groene energie te versnellen en zo de energieonafhankelijk van Rusland te vergroten. Het CvdR heeft een resolutie over dit REPowerEU-plan aangenomen, waarin het oproept om de Europese import van Russische steenkool, olie en gas zo snel mogelijk te beëindigen. Vasco Alves Cordeiro, vicepresident van het CvdR, zei hierover: “Het is belangrijk om de Russische olie-, gas- en kolenimport af te bouwen. (…) Lokale en regionale overheden spelen een centrale rol in de energietransitie en we pleiten ervoor dat de nieuwe Europese REPowerEU-strategie de lokale planning voor energiezekerheid en investeringen in hernieuwbare energiebronnen ondersteunt.”

Daarbij wordt er een belangrijke kanttekening geplaatst in de resolutie door lokale en regionale politici: niet alleen de Europese afhankelijkheid van Russische fossiele brandstoffen moet zo snel mogelijk worden teruggebracht, maar de Europese afhankelijkheid van fossiele brandstoffen in het algemeen. Tevens roept het CvdR in de resolutie op tot het ontkoppelen van de gas- en elektriciteitsprijzen en het synchroniseren van gas-, waterstofen elektriciteitsnetten in de gehele EU. Daarbij wil het CvdR dat de staatssteunregels worden herzien, om zo strategische investeringen in waterstof en in de openbare infrastructuur voor het opladen van elektrische voertuigen te stimuleren.

Verder werden er tijdens de 149^e plenaire zitting vier grote adviezen aangenomen rondom energie:

Het advies “Succesvolle tenuitvoerlegging van het ETS en het CBAM in de steden en regio’s van de EU” werd aangenomen, over de herziening van het EU-emissiehandelssysteem (ETS). Het CvdR pleit ervoor dat minimaal 20% van de inkomsten uit de veiling van ETS-emissierechten door regionale en lokale overheden moet worden beheerd. Daarbij moeten regio’s veel nauwer worden betrokken bij het Mechanisme voor koolstofgrenscorrectie (CBAM).
Het advies “Wijziging van de energie-efficiëntierichtlijn om de nieuwe klimaat doelstellingen voor 2030 te halen” werd eveneens aangenomen. Het pleit voor onder andere meer financiële en technische ondersteuning bij het renoveren van overheidsgebouwen en het verminderen van de publieke vraag naar energie, bijvoorbeeld met directe subsidies voor het implementeren van de Green Deal projecten.
In het advies “Wijziging van de Richtlijn betreffende hernieuwbare energie om de nieuwe klimaatdoelstellingen voor 2030 te halen” benadrukt het CvdR dat de regionale productie van hernieuwbare energie cruciaal is voor de energiezekerheid in de EU. Echter, er ontbreken bepaalde stimulansen en investeringen om de productie te maximaliseren en grensoverschrijdende projecten rondom hernieuwbare energie aan te gaan.
Verder wil het advies “Naar een rechtvaardige uitvoering van de Green Deal” dat steden en regio’s actiever betrokken worden bij het opstellen van de nationale plannen voor een rechtvaardige klimaattransitie. Zo zouden steden en regio’s 35% van het beschikbare budget binnen het Sociale Klimaatfonds moeten beheren.

Land- en bosbouw beheren

Het duurzaam en efficiënte beheer van bossen, de land- en bosbouw en plattelandsregio’s was een belangrijk onderwerp tijdens de 149^e plenaire zitting van het CvdR. Met het aangenomen advies “Toekomstige EU-regels inzake staatsteun voor de landbouw, de bosbouw en plattelandsgebieden” roepen lokale en regionale politici de EU op om de staatssteunregels te vereenvoudigen en zo het mkb binnen plattelandsgebieden te ondersteunen. Dit is volgens het CvdR een voorwaarde voor Europa om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn. Verder wil het advies dat er binnen de landbouwsector een onderscheid komt tussen het mkb en ‘microbedrijven’. Deze kleine landbouwbedrijven zouden beter in staat zijn mee te gaan in de groene transitie, maar behoeven juist financiële middelen om deze transitie in te zetten. Het CvdR benadrukt hierbij dat het belangrijk is de administratieve procedures voor lokale overheden te vereenvoudigen wanneer zij staatssteun ontvangen.

Het aangenomen advies “EU-bosstrategie voor 2030” stelt daarbij dat naast de landbouwsector, de bosbouwsector cruciaal is voor de sociaaleconomische ontwikkeling van regio’s. Daarom is het van belang dat duurzaam bosbeheer gepaard gaat met duidelijke en realistische Europese financiering en het vereenvoudigen van de administratieve processen voor regio’s, aldus het advies. Het advies is een reactie op de Europese bosstrategie van de Commissie, bedoeld om een evenwicht te vinden tussen de ecologische, sociale en economische aspecten van duurzaam bosbeheer. Echter, 40% van de Europese bossen worden beheerd door lokale en regionale overheden. Daarom is het belangrijk dat de nieuwe EU-bosstrategie regio’s en gemeenten ondersteunt in duurzaam bosbeheer.