Regionale Economie

Hoewel de Europese Unie tot de welvarendste delen van de wereld behoort, bestaan er nog steeds aanzienlijke verschillen in economische ontwikkeling en levensstandaard tussen de Europese regio’s. Sommige gebieden kampen met structurele achterstanden, zoals hoge werkloosheid, beperkte infrastructuur of een zwakke economische basis.

Om deze ongelijkheden aan te pakken en een evenwichtige ontwikkeling in heel Europa te bevorderen, heeft de EU de structuurfondsen – ook wel cohesiefondsen genoemd – in het leven geroepen. Deze fondsen ondersteunen investeringen in bijvoorbeeld innovatie, duurzame energie, infrastructuur, onderwijs en werkgelegenheid in achtergestelde regio’s.

Zo dragen de structuurfondsen bij aan een sterker, veerkrachtiger en meer samenhangend Europa, waarin iedere regio de kans krijgt zich economisch en sociaal te ontwikkelen.

Waarom Europese structuurfondsen cruciaal zijn voor de provinciale economie

Het stimuleren van de regionale economie is in Nederland een kerntaak van de provincies. Zij spelen een essentiële rol in het versterken van de concurrentiekracht en innovatie van Nederland, dat wereldwijd tot de meest vooruitstrevende economieën behoort.

Provincies doen dit onder meer door:

het opstellen van regionale economische visies in samenwerking met publieke en private partners;
het opzetten van langetermijnprogramma’s;
en het stimuleren van innovatie, met name binnen het midden- en kleinbedrijf (mkb).

Structuurfondsen: onmisbare investeringsmiddelen voor provincies
De Europese structuurfondsen vanuit het cohesiebeleid zijn de enige structurele Europese investeringsmiddelen waarop provincies rechtstreeks kunnen rekenen om hun regionale economieën te versterken. Daarom voert het Huis van de Nederlandse Provincies (HNP) actief lobby op dit terrein. Het gaat onder andere om:

Het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO): 506,3 miljoen euro voor Nederland, plus 373,1 miljoen euro via Interreg (grensoverschrijdende samenwerking);
Het Europees Sociaal Fonds+ (ESF+): 413,7 miljoen euro voor Nederland;
Het totale cohesiebeleid beslaat bijna 40% van de gehele EU-begroting: 721,9 miljard euro van de 1.824,3 miljard euro. Nederland ontvangt hiervan circa 1,4 miljard euro – dat is omgerekend 12 euro per inwoner.

Vooruitblik op de EU-begroting 2028-2034
In 2025 start de Europese besluitvorming over het nieuwe Meerjarig Financieel Kader (MFK) 2028–2034, de zevenjarige EU-begroting die de kaders bepaalt voor alle Europese programma’s en beleid – waaronder het cohesiebeleid, landbouwbeleid en de stimulering van de interne markt.

Er wordt verwacht dat de omvang van de begroting, evenals de manier waarop lidstaten en regio’s toegang krijgen tot Europese fondsen, vanaf 2028 aanzienlijk zal veranderen. Voor de provincies is het daarom cruciaal om tijdig invloed uit te oefenen op deze ontwikkelingen.

Proactieve lobby voor sterke regionale investeringen

Vanuit het Huis van de Nederlandse Provincies (HNP) signaleren wij tijdig Europese ontwikkelingen die van invloed zijn op de regionale economie. Om ervoor te zorgen dat er voldoende en passende investeringsmiddelen beschikbaar blijven voor de provincies, voeren wij een gerichte lobby. Deze lobby is gebaseerd op gezamenlijke standpunten van de twaalf provincies en wordt versterkt met concrete praktijkvoorbeelden en succesverhalen.

Voorbeelden van onderliggende lobbyproducten zijn:

Visiepaper Cohesiebeleid
Cohesiebrochure 2014–2020
Two-pager Meerjarig Financieel Kader (MFK)
Analyse van de uitvoering van het cohesiebeleid
Gezamenlijke position paper van HNP, IPO, VNG en UvW

De bestuurlijke HNP-dossierhouder behartigt het gedefinieerde gezamenlijk belang. De bestuurlijke dossierhouders voor Regionale Economie zijn:

Erwin Hoogland (gedeputeerde, provincie Overijssel):

Lid IPO BAC Regionale Economie en Cultuur;
Plaatsvervangend lid IPO BAC Bereikbaarheid en Infrastructuur;
Plaatsvervangend lid in de ECON-commissie van het Europees Comité van de Regio’s.

Jan Klopman (gedeputeerde, provincie Flevoland):

Lid IPO BAC Landelijk Gebied;
EU-adviseur en agendalid IPO BAC Regionale Economie en Cultuur;
Plaatsvervangend lid in de COTER-commissie van het Europees Comité van de Regio’s