HNP en IPO lanceren Europees position paper Circulaire Economie

Posted 22 februari 2022

Het Huis van de Nederlandse Provincies (HNP) en het Interprovinciaal Overleg (IPO) hebben de IPO Krachtenkaart Circulaire Economie in het Engels opgemaakt en uitgewerkt tot Europees position paper. Provincies beschrijven in dit position paper wat zij (kunnen) doen aan circulariteit en nemen een gezamenlijke positie in over het bevorderen van de circulaire economie in de EU.

Provincies als een ideale brug

Met de begin 2021 gelanceerde Krachtenkaart Circulaire Economie als basis, hebben het Huis van de Nederlandse Provincies (HNP) en het Interprovinciaal Overleg (IPO) nu een Engelstalige versie opgemaakt en uitgewerkt tot Europees position paper. In dit position paper beschrijven zij de gezamenlijke lobbyboodschap van de Nederlandse provincies rondom de circulaire economie in Europa. Het bevorderen van de circulaire economie op Europees niveau is een voorwaarde om de EU-doelstellingen voor klimaatneutraliteit in 2050 te behalen en het verlies aan biodiversiteit te stoppen. Dit zal gevolgen hebben voor de Nederlandse provincies, die een groot deel van de uitvoering op zich moeten nemen. Het position paper onderscheidt vijf belangrijke speerpunten voor de Nederlandse provincies:

Circulariteit moet een geïntegreerd onderdeel worden van alle interne en externe activiteiten van de provincies. Dit geldt ook voor aanbestedingen en het inkopen van producten en/of diensten. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan moeten de provincies dit kunnen verantwoorden.
Er wordt een toolkit “Circulaire economie en een omgevingsvisie” ontwikkeld om te kijken hoe circulariteit geïntegreerd moet worden in beleid. Onderzoek zal uitwijzen welke richtlijnen hieraan kunnen bijdragen.
Regionale, circulaire ecosystemen moeten in kaart worden gebracht en worden versterkt. Provincies moeten hun rol als verbinder en facilitator gebruiken om zo de circulaire transitie te versnellen en de draagkracht voor deze transitie binnen de samenleving te vergroten.
Lokale en regionale bedrijven moeten worden ondersteund in het maken van de circulaire transitie door middel van stimuleringsprogramma’s. Vooral het mkb moet betere toegang krijgen tot financiering voor deze transitie, evenals technische ondersteuning. Provincies willen samen met de Rijksoverheid een programma creëren om dit te bewerkstelligen.
De provincies werken aan een instrument waarmee ze de ontwikkelingen van de circulaire transitie in regio’s kunnen meten.

Europese ondersteuning

Waar Nederlandse provincies een grote verantwoordelijkheid hebben om de circulaire transitie door te zetten, is ondersteuning van de EU nodig om dit te bewerkstelligen. Hiertoe verzoeken de Nederlandse provincies de EU een gelijk speelveld te creëren, op zes manieren:

De EU moet met een regionaal perspectief kijken naar de circulaire transitie, door regionale stakeholders te ondersteunen, regionale ontwikkelingen in zich op te nemen en het beleid hierop aan te passen. Door met de regio’s mee te denken, kunnen deze effectiever hun circulaire strategie uitdragen.
Om de circulaire transitie uit te dragen, moeten de kansen voor circulaire producten en diensten om de markt te halen, worden vergroot. Zo hopen de provincies op een gelijk speelveld. Verder moet de EU het circulair gebruik van grondstoffen stimuleren.
De Europese Commissie moet vordering maken met wetgeving rondom afval. Er moet veel meer worden gerecycled en een ophoping van meer afval moet worden voorkomen.
De EU moet organisaties en regio’s helpen bij het opschalen van hun circulaire initiatieven. De provincies kunnen hier als kickstarter fungeren door stakeholders samen te brengen, maar de EU kan financiële ondersteuning bieden voor het opschalen.
Om ervoor te zorgen dat de circulaire transitie ook echt plaats vindt, is het aan de EU om de voortgang te monitoren. Regio’s kunnen hierbij helpen door data aan te leveren.
Er moet coherent en geïntegreerd beleid voor de chemische industrie komen. De transitie binnen deze sector is belangrijk en heeft een impact op regionale ontwikkelingen. De EU kan helpen de regelgeving duidelijker en samenhangender te maken.

Context

Met de publicatie van de Europese Green Deal in 2019 heeft circulaire economie een belangrijke plek gekregen in het EU-beleid voor vergroening en verduurzaming van de Europese economie. Om hier invulling aan te geven, presenteerde de Commissie in maart 2020 het Actieplan voor Circulaire Economie. Hierin geeft de Commissie aan dat met de transitie van de EU naar een circulaire economie de druk op natuurlijke of primaire grondstoffen zal verminderen en zal leiden tot duurzame groei en de creatie van nieuwe banen. Ook in 2022 ligt het zwaartepunt bij de verdere uitwerking van het actieplan. Om aandacht te vragen voor de opgaven van de provincies bij de Europese instellingen, is het van belang dat er een actieve lobby gevoerd wordt en er een positie wordt ingenomen door de provincies.